· چون حکومت اسلام حکومت قانون است، قانون‏شناسان، و از آن بالاتر دین‏شناسان، یعنى فقها، باید متصدى آن باشند.[i]

§ آن کسى که مى‏خواهد احکام الهى را جارى بکند در جامعه، یعنى مجرى احکام الهى باشد و والى بر جامعه باشد و حاکم بر امور اجتماع باشد، این علم به چى داشته باشد خوب است؟ علم به هندسه؟ علم به طب؟ علم به آشپزى؟ علم به میکروب‏شناسى یا علم به کتاب و سنت؟ خواهد گفت: خب پیداست؛ علم به کتاب و سنت. حالا اگر دو نفر عالم به کتاب و سنت داشتیم، یکى «الذى یعلم و لا یعمل»[1] ـ «رُبَّ تَالِی الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ یَلْعَنُه»[2] ـ یکى هم نه؛ «الذى یعلم و یعمل»،[3] کدام اولى هستند؟ خواهید گفت: «الذى یعلم و یعمل»؛ یعنى همان ولى فقیه؛ ولایت فقیه یعنى این! پس مى‏بینید یک اصل مورد قبول همه است، که مصداق توحید الهى است؛ یعنى ما اگر بخواهیم موحّد باشیم، باید در جامعه‏اى زندگى کنیم که احکام خدا در آن جامعه اجرا بشود و در رأس آن جامعه هم یک فقیه، یک دین‏شناس آن هم عادل، عامل، فقیه، زکى، عارف بالله، یک چنین کسى باشد. آیا این حقیقت را مسلمین جهان مى‏دانند؟ اگر مى‏دانند چرا در راهش حرکتى نمى‏کنند؟ چرا در راهش قیامى نمى‏کنند؟ پس بنده مى‏گویم: نمى‏دانند! این رسالت ماست که باید به مسلمین جهان بگوییم.[ii]

§ ... در دوران غیبت، یعنى در همان دورانى که ما هم معتقدیم که امام معصومى در جامعه وجود ندارد آن حکومت متعلق به کى باشد بهتر است؟ عقیده‏ى ما و اعتقاد به ولایت فقیه این را مى‏گوید که همان حکومتى که متعلق به خدا بود و منتقل به پیغمبران و پیغمبر اسلام شد، در این دوران منتقل مى‏شود به یک انسانى که طهارت و تقوا در حدّ عدالت داشته باشد؛ انسان پاکیزه و با تقوایى باشد؛ گناه نکند؛ ظلم نکند؛ گرایش به دشمنان خدا پیدا نکند؛ مطیع امر خدا باشد؛ با هواى نفس خود مخالفت کند؛ بر نفس خود کنترل داشته باشد؛ این یک شرط. علاوه‏ى بر آن، به احکام اسلامى و به قرآن کاملاً مسلط باشد؛ یعنى قدرت فقاهت داشته باشد؛ بتواند اسلام را بفهمد؛ دین را بشناسد؛ احکام الهى را از مستندات آن کشف کند؛ با قرآن مأنوس باشد؛ با سنّت انس داشته باشد و توانایى استنباط داشته باشد. علاوه‏ى بر آن ـ یعنى از غیر فقاهت و عدالت ـ درایت و کفایت هم لازم است؛ انسانى باشد که داراى درایت لازم باشد؛ هوشمند باشد؛ زمان را بشناسد؛ دشمنان اسلام را بشناسد؛ دنیا را بشناسد.[iii] 

§ تعجب است از کسانى که استدلال مى‏کنند تا ولایت فقیه را رد کنند و نفى کنند. اگر جامعه‏یى به ارزشهاى الهى و به ارزشهاى دینى اعتنایى نداشته باشد، البته مى‏پذیرد که در رأس آن جامعه یک انسانى که از هیچ اخلاق انسانى هم برخوردار نیست، حاکم باشد. مى‏پذیرد که یک هنرپیشه مثلاً در رأس یک جامعه قرار بگیرد. یا یک سرمایه‏دار بزرگ، اداره‏ى امور جامعه را به عهده داشته باشد؛ اما آن جامعه‏یى که پایبند ارزشهاى الهى است، آن جامعه‏یى که توحید را قبول کرده است، نبوت را قبول کرده است، شریعت الهى را قبول کرده است، هیچ چاره‏یى ندارد جز این‏که در رأس جامعه، کسى را بپذیرد که او شریعت اسلامى و الهى را مى‏داند؛ از اخلاق فاضله‏ى الهى برخوردار است؛ گناه نمى‏کند؛ اشتباه مرتکب نمى‏شود؛ ظلم نمى‏کند؛ براى خود چیزى نمى‏خواهد؛ براى انسانها دل مى‏سوزاند؛ ارزشهاى الهى را بر مسائل و جهات شخصى و گروهى ترجیح مى‏دهد. لذا در جامعه‏ى اسلامى ما و در نظام جمهورى اسلامى این مطلب تأمین شده است.[iv]