v اتفاقاً امام صادق (علیه السلام) نیز برای اثبات ولایت علما، از آیة قرآن استفاده کرده‏اند؛ آن حضرت در روایتی که در اکثر تفاسیر معتبر روایی[1] آمده است، می‏‎فرمایند: «از جمله چیزهایى که به سبب آن، کسى مستحقّ امامت مى‏شود: پاکدامنى و پاکى از گناهان و معاصى هلاکت‏بارى است که [آدمى] را لایق آتش دوزخ مى‏کند و دیگر، آگاهى روشن از تمام حلال‏ها و حرام‏هایى که مردم بدان‏ها نیاز دارند و سوم، علم به قرآن (و شناخت خاص و عام و محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ آن و...)» ابی عمرو زبیری پرسید: چه دلیلی وجود دارد برای آنکه ویژگی‏های رهبری و امامت، تنها در اموری است که شما فرمودید؟ حضرت فرمودند: «به‏دلیل این قول پروردگار که درباره کسانی است که از سوی خداوند در ایجاد حکومت اذن دارند؛ «إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْراةَ فِیها هُدىً وَ نُورٌ یَحْکُمُ بِهَا النَّبِیُّونَ الَّذِینَ أَسْلَمُوا لِلَّذِینَ هادُوا وَ الرَّبَّانِیُّونَ وَ الْأَحْبارُ»؛[2] تورات را ما نازل کردیم که در آن هدایت و نور بود؛ انبیاء که اسلام آوردند[3]  با آن در بین یهودیان حکم مى‏کردند، و همچنین ربانیون که مربیان مردم بودند و علما، بر طبق تورات در بین مردم حکومت مى‏کردند.» پس دسته دوم از پیشوایان، یعنی ربانیون، غیر از انبیاء هستند؛ آنها کسانی هستند که مردم را با علم خود تربیت می‏کنند. و دسته سوم یعنی احبار، همان علماء هستند و آنها، غیر از دسته دوم یعنی ربانیونند.»[4]

§ مسئله‏ى ولایت در جامعه‏ى اسلامى یک چیز بسیار روشن و کاملاً متکى به مبانى اسلامى و متّخذ از آیات قرآنى است و عقلِ یک انسان سالم و بى‎غرض هم این را تصدیق مى‏کند. ولایت خدا به پیغمبر و ولایت پیغمبر به ائمه‏ى معصومین... منتقل می‏شود. اعتقاد به ولایت فقیه آن جورى که ما امروز داریم تبیین مى‏کنیم و در نظام جمهورى اسلامى قاعده‏ى همه‏ى امور هست، این یک اعتقادى است منطبق با متن قرآن، منطبق با لبّ اسلام و حق اصول اسلامى و منطبق با عقل سلیم.[i]

· هدف بعثت‏ها به طور کلى این است که مردمان بر اساس روابط اجتماعى عادلانه نظم و ترتیب پیدا کرده، قد آدمیت راست گردانند. و این با تشکیل حکومت و اجراى احکام امکانپذیر است. خواه نبى خود موفق به تشکیل حکومت شود، مانند رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)، و خواه پیروانش پس از وى توفیق به تشکیل حکومت و برقرارى نظام عادلانه اجتماعى را پیدا کنند. خداوند متعال که در باب «خمس» مى‏فرماید: 
«وَ اعْلَموُا أنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ‏ءٍ فَأَنّ للَّهِ خُمُسَهُ و لِلرّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى...»[1] یا درباره «زکات» مى‏فرماید: «خُذْ مِنْ امْوالِهِمْ صَدَقَةً...»[1] یا درباره «خراجات» دستوراتى صادر مى‏فرماید، در حقیقت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) را نه براى فقط بیان این احکام براى مردم، بلکه براى اجراى آنها موظف مى‏کند. همان طور که باید اینها را میان مردم نشر دهد، مأمور است که اجرا کند. مالیاتهایى نظیر خمس و زکات و خراج را بگیرد و صرف مصالح مسلمین کند؛ عدالت را بین ملتها و افراد مردم گسترش دهد، اجراى حدود و حفظ مرز و استقلال کشور کند، و نگذارد کسى مالیات دولت اسلامى را حیف و میل نماید. 
فقها در اجراى قوانین و فرماندهى سپاه و اداره جامعه و دفاع از کشور و دادرسى و قضاوت مورد اعتماد پیامبرند بنابراین، «الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُل‏»[5]یعنى کلیه امورى که به عهده پیغمبران است، فقهاى عادل موظف و مأمور انجام آنند. گرچه «عدالت» اعم از «امانت» است و ممکن است کسى در امور مالى امین باشد اما در عین حال عادل نباشد، لکن مراد از «أُمَنَاءُ الرُّسُل‏» کسانى هستند که از هیچ حکمى تخلف نکنند، و پاک و منزه باشند، چنانکه در ذیل حدیث مى‏فرماید: «مَا لَمْ یَدْخُلُوا فِی الدُّنْیَا». یعنى تا هنگامى که به منجلاب دنیاطلبى درنیامده‏اند. [ii]

یعنی می‎گویید خدا ولی فقیه را انتخاب می‎کند؟!

§ خداى متعال، این ولایت و حاکمیت را از مجارى خاصى اعمال مى‌کند. یعنى آن وقتى هم که حاکم اسلامى و ولى امور مسلمین، چه بر اساس تعیین شخص ـ آن‌چنان‌که طبق عقیده‏ى ما، در مورد امیرالمؤمنین و ائمه(علیهم‌السلام) تحقق پیدا کرد ـ و چه بر اساس معیارها و ضوابط انتخاب شد، وقتى این اختیار به او داده مى‌شود که امور مردم را اداره بکند، باز این ولایت، ولایت خداست؛ این حق، حق خداست و این قدرت و سلطان الهى است که بر مردم اعمال مى‌شود. آن انسان ـ هرکه و هرچه باشد ـ منهاى ولایت الهى و قدرت پروردگار، هیچ‌گونه حقى نسبت به انسانها و مردم دیگر ندارد. خود این، یک نکته‌ى بسیار مهم و تعیین‌کننده در سرنوشت جامعه‌ى اسلامى است.[iii]

§ یک وقت است که علی بن ابیطالب (علیه السلام) حسن بن علی (علیه السلام)، حسین بن علی (علیه السلام)، علی بن حسین (علیه السلام)، تا آخر، ائمه به نام و خصوصیات مشخص می‏شوند، یک وقت هم هست که با نام مشخص نمی‏شوند بلکه توسط یک ولی با صفاتی مشخص می‏شوند همانطور که فرموده‎اند: «فَأَمَّا مَنْ کَانَ مِنَ الْفُقَهَاء صَائِناً لِنَفْسِهِ حَافِظاً لِدِینِهِ مُخَالِفاً عَلَى هَوَاهُ مُطِیعاً لِأَمْرِ مَوْلَاهُ ‏...»[6] این طوری ولی را مشخص می‏کنند این هم از طرف خداست، منتهی آن اولی را با اسم معین کرده‎اند و این را خصوصیاتش را گفته‎اند... وقتی که ‎انسان بنای کارش را بر این گذاشت که قوانین اسلامی ‏و مقررات الهی را در جامعه بصورتی که ولایت حکم می‏کند، زنده و احیاء بکند آن وقت می‏گردد و راهش را پیدا می‏کند، روش ها و شیوه هایش را پیدا می‏کند.[iv]