سوال:
کسی که اشتباه میکند و معصوم نیست،چگونه میتواند بر ما ولایت داشته باشد؟
جواب:
ولایت مراتبی دارد و بسیاری از مراتب آن هیچ ارتباطی با عصمت ندارد.مثل ولایت پدر بر فرزند،شوهر بر زن،قیم بر صغیر
از سوی دیگر یکی از اقسام ولایت”زعامت و رهبری سیاسی” است.

این سوال پیش می آید که آیا این مرتبه از ولایت،عصمت لازم دارد؟
جواب اینکه وجود عصمت برای یک رهبر سیاسی بسیار خوب و مفید میباشد و با وجود شخص معصوم،هیچ فرد دیگری حق حکمرانی و ولایت ندارد.
حالا اگر شخص معصوم وجود نداشت یا در غیبت بود چه باید کرد؟
آیا امت اسلامی بدون رهبر باشد؟
یا به رهبری و ولایت طاغوت تن دردهند؟
یا کسی که از نظر علم و تقوا و مدیریت سیاسی کمترین فاصله را با معصوم دارد به رهبری برگزیند؟
در واقع با وجود معصوم، خود او باید رهبری کند اما در عصر غیبت به نیابت از امام زمان،ولی فقیه، رهبری و زمام امور جامعه را در دست میگیرد تا امت گرفتار هرج مرج و یا ناچار به اطاعت از طاغوت نشود.
این مساله هم عقلی است هم مورد تایید دین است.

ناگفته نماند خطا دوگونه است:
اول:
خطاهای فاحش و روشنی که حداقل برای عموم کارشناسان مسایل دینی، سیاسی و اجتماعی بطلان آن روشن است.و کسی که مرتکب چنین خطایی شود دارای شایستگی رهبری نیست و ولایت ندارد.
دوم:
خطاهای پیچیده و کارشناختی که در میان کارشناسان نیز چندان روشن نیست و معمولا مورد اختلاف آرا و نظرات است.در این صورت نمیتوان با قاطعیت حکم کرد که کدام نظر صحیح است؟
زیرا هرکس بر اساس مبانی پذیرفته شده ی خود حکم میراند.
این گونه موارد در مسایل سیاسی و اجتماعی زیاد به چشم میخورد و ولی فقیه هم یکی از آرای متفاوت را برمیگزیند.
از طرف دیگر در چنین مواردی چاره ای جز این نیست که یک رای ملاک عمل قرار گیرد.زیرا کنش اجتماعی و سیاسی نیازمند وحدت رویه است و در غیر این صورت جامعه دچار هرج و مرج میشود.
ضمن آنکه از نظر فکری راه تحلیل و نقد و بررسی سالم برای همگان باز است.
اما نظم و انضباط اجتماعی مستلزم”وحدت رویه و عمل”اسن همچنانکه در تمام نظام های سیاسی اینگونه عمل میشود و از آن گریزی نیست.
بنابراین در فرض فقدان معصوم یا غیبت او هیچ راهی برای به صفر رساندن خطا وجود ندارد.از طرفی نمیتوان به هرج و مرج تن داد و لاجرم باید یک رای مورد تبعیت قرار گیرد.

گفتنی است امامان علیهم السلام،مرجعیت کامل دینی را در تمام ابعاد دارند و حجت واقعی خدا میباشند.لازمه ی چنین چیزی مسلما عصمت است، درحالیکه ولی فقیه حجت ظاهری است و لازمه ی آن عصمت نیست بلکه عدالت و فقاهت است که نزدیکترین مرتبه ممکن به عصمت میباشد.

منبع: کتاب:دین و سیاست،ولایت فقیه،جمهوری اسلامی
صفحه۱۱۰-۱۱۲
ناشر:دفتر نشر معارف نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها