صاحب مفتاح الکرامه (قدس سره) متوفای ۱۲۲۶ هـ .ق

سیدجواد عاملی (قدس سره) صاحب کتاب ارزشمند مفتاح الکرامه و از شاگردان برجسته محقق بهبهانی است. وی که تسلط ویژه‌ای بر آراء فقهاء شیعه دارد، فقیه را نایب و منصوب از سوی امام زمان (عج) می‌داند. او در اثبات ولایت فقیه می‌فرماید:

فقیه، از طرف صاحب الامر (ع) منصوب و گمارده شده است و بر این مطلب عقل و اجماع و اخبار دلالت می‌کنند؛

اما عقل، اگر فقیه چنین اجازه و نیابتی از سوی امام زمان (عج) نداشته باشد، امر بر مردم مشکل می‌شود و در تنگنا قرار می‌گیرند و نظام زندگی از هم می‌گسلد.

اما اجماع، پس از تحقق آن ـ همان گونه که اعتراف شده ـ می‌توانیم ادعا کنیم که در این امر علمای شیعه اتفاق نظر دارند و اتفاق آنان، حجت است.

اما اخبار، دلالت آنها بر مطلب کافی و رساست، از جمله روایت صدوق در اکمال الدین: امام (ع) در پاسخ به پرسش‌های اسحاق بن یعقوب می‌نویسد:

« واما الحوادث الواقعۀ فارجعوا فیها الی رواۀ احادیثنا، فانهم حجتی علیکم و انا حجۀ الله علیهم؛[۱]

در حوادثی که برای شما پیش می‌آید، به راویان حدیث ما رجوع کنید. به درستی که آنها حجت من بر شما هستند و من حجت خداوند هستم».

آنچه از استدلال ایشان به دلیل عقل و روایات باب به دست می‌آید حاکی از ولایت فقیه به معنای رهبری و زمامداری است زیرا جلوگیری از «اختلال نظام» و عمومیت «حوادث واقعه» که به آنها استناد شده است از شئون حاکم و رهبر است که ایشان این اختیارات را برای فقیه جامع الشرایط قائل شده است.

[۱] . مفتاح الکرامۀ، ج ۱۰، ص ۲۱٫